BIST9.715,62%0,73
USD32.5166%-0.12
EURO34,8179%-0.13
ALTIN2.425,44%-0.19

Brezilya’ya bak, Türkiye’deki oyunu gör

Murat Alan

Abone OlGoogle News
26 Kasım 2021 06:53

Günlerdir doların astronomik artışını ve günlük hayata olan etkisini konuşuyoruz.

Türkiye, tarihinde ilk defa ihracat ithalat arasındaki makası, ihracat lehine bu kadar kapadığı dönemde, fabrikalar harıl harıl çalışıyorken bu korkunç uçuşun nedenini anlamaya çalışıyoruz.

Siyasi fikirlerini mesleğine yansıtmayan ekonomistlerin tamamı, “Doların bu denli artması anlamlı değil” ifadesini kullanıyor.

Bence sorunun cevabı Brezilya’da gizli.

“Yahu Brezilya nire, Türkiye nire” demeyin..

Dünyadaki iklimsel değişiklikleri anlamak isteyen bilim insanlarına, neden Mars’a odaklanıyorsunuz sorusu sorulduğunda, “Çünkü parametreleri çok benziyor, dünyanın olası sonunu görmek için Mars’ın akıbetine bakmak lazım” cevabını veriyorlar.

Brezilya’nın ekonomik ve siyasi parametreleri Türkiye ile çok uyumlu.

Allah sonumuzu benzetmesin; ders çıkarıp harekete geçmek için orada neler döndüğünü iyi anlayıp, doğru analiz etmek lazım.

Brezilya, 2000’li yıllarda ekonomisini muazzam şekilde genişletti ve aktif bir dış politika izleyerek bölgede lider, dünyada ise önemli bir aktör haline geldi.

Hatta bir uçak gemisi inşa ederek “5 büyükler arasında ben de varım, uluslararası sorunlarda ve sularda ben de söz sahibiyim” dedi.

Aynen AK Parti Hükümetlerinin gelişi sonrası Türkiye’nin yaptığı gibi..

Ne kadar benziyoruz değil mi?!

Gelişmekte olan ülkeler listesinde ismini ön sıralara yazdıran Brezilya, 2008’deki küresel finans krizini tıpkı Türkiye gibi, ciddi yara almadan atlatarak gelişimini 2013’e kadar sürdürdü.

Kıta Amerika’sında ABD’ye karşı Güney Amerika ülkeleri için rol modeli oldu.

Tıpkı Türkiye’nin Mısır’ı, Libya’yı, Tunus’u, Türki Cumhuriyetleri, Balkanlar’ı ve Afrika’yı etkileyip, emperyalist ülkelere karşı bir rol model olması gibi..

Sonra bir şey oldu Brezilya’da..

Bizdeki Gezi şaklabanlığının başladığı dönemde, yani 2013 yılında Brezilya karıştı.

Bizde 3 tane ağaç bahane edildi, orada ulaşım zammı..

Muhalefet, yatırımcıların ülkeyi terk etmesi gerektiğini, ülkenin adeta yolsuzluk cenneti olduğunu öne sürdü.

Borsa tepetaklak oldu, dolar zirve yaptı vs. vs…

Sonra peşinden bir sürpriz daha geldi.

Bizdeki 17-25 Aralık darbe sürecindeki gibi, bir grup savcı Mart 2014’te Brezilya’da Lava Jota olarak bilinen ve Türkçe’ye “Oto Yıkama” soruşturması olarak çevrilen bir gözaltı sürecini başlattı.

Bir oto yıkama şirketi ve karaborsada para değişimini araştırma bahanesiyle yetki alan savcılar işi öyle bir noktaya getirdiler ki, önce Brezilya milli petrol şirketi Petrobras, sonra ülkenin lokomotifi konumundaki inşaat şirketi Odebract’a ve nihayetinde Brezilya Devlet Başkanı Cumhurbaşkanı Lula da Silva’ya kadar uzandılar.

Brezilya’yı yeniden inşa eden İşçi Partisi liderinin tutuklanıp cezaevine gönderilmesiyle gelişen süreç, “İsrail ve ABD her konuda bana güvenebilir” diyen Jair Bolsonaro’nun devlet başkanı olmasıyla sonuçlandı.

Ülke ekonomik ve siyasi anlamda adeta çöktü, 1 trilyon 900 milyarlık dış borcuyla dünyanın en borçlu ülkeleri arasına girdi.

Şimdi en can alıcı noktaya gelelim..

Geçtiğimiz aylarda bir hacker grubu, Brezilya’nın Zekeriya Öz’ü olarak anılan Savcı Deltal Dallagnol’un, aynı soruşturmada görev alan bir başka Savcı Laura Tessler’e gönderdiği mesajları ifşa etti.

Sızan yazışmalarda, tutuklamanın şoka neden olacağı, birkaç hafta dikkatli olunması gerektiği, sonuca ulaşmalarını sağlayan belgelerin ise kendilerine CIA’nın bir hediyesi olduğu belirtiliyor.

Türkiye’deki dolar hareketi de, muhalefetin sokak çağrısı da, 17-25 Aralık süreci de daha net anlaşılmıyor mu?

Geçtiğimiz hafta İspanya Başbakanı Pedro Sanchez’i kabul eden Başkan Erdoğan’ın toplantı sonrası iki ülkenin TCG Anadolu (yarı uçak) gemisinden daha büyük bir uçak gemisi inşa etmeye karar verdiklerini açıkladı.

İçim cız etti..

Neden mi?

Brezilya’nın büyük umutlarla inşa edilen uçak gemisi, kumpaslar ve operasyonlar sonrası atıl duruma düşüp çürüyünce hurdaya çıkmış, İzmir’de sökülüp jilet yapılmıştı.

Eğer dolara boyun eğer, şarlatanlara teslim olursak, jilet yapılacak onlarca savaş gemimiz, yüzlerce SİHA’mız var derim!..

Allah sonumuzu benzetmesin..

Selametle..

Murat Alan

Akit TV köşe yazarı