Klavyelerin alfabetik olmamasının sebebi

Sholes’in yaptığı pratik daktiloyu inceleyen Thomas Edison daktilonun elektrikle çalışabileceğini düşünüp elektromanyetik bir mekanizma yerleştirmiş ve 1872’de son haline getirmiştir. Günümüzde daktilo pek kullanılmasa bugünkü klavyenin temeli onlar yıllar önce atılmıştır. Daktilo icat edildiğinde Q klavye dizilimi kullanılıyordu. Yıllarca daktilo kullanan insanların alışkanlıklarını değiştirmek istemeyen bilgisayar firmaları, bilgisayarlara da Q klavye koymayı tercih etmişlerdir. Yani tüm dünyada Q klavye olarak bilinen tuş dizilimi aslında daktilonun icat edildiği günden beri hiç değişmemiş ve bu şekilde kullanılmaya devam etmiştir.

Tarihi daktiloya dayanıyor

Öyleyse Q klavye diziliminin ortaya çıkışını öğrenmek için daktilo klavyesinin nasıl icat edildiğine dönmek gerekiyor.

Daktiloda yer alan klavyenin tuşlarının nasıl dizildiğiyle alakalı çeşitli söylentiler bulunmaktadır. Bu rivayetlerden en yaygın kabul görmüş olanı ise şöyle;

Yazı makinesinin mucidi olan Christopher Latham Sholes, 1867’de cihazın patentini almış ilk çalışan örnekleri ortaya koyduğunda cihazın tasarımından kaynaklanan mekanik bir sorunla karşılaşmıştır.

İcat ettiği yazı makinesi yani bugünkü adıyla daktilonun harfleri, kâğıda basmak üzere kullanılan harf kolları ve bunların muhafazasını sağlayan kapalı kutu içindedir.

Yapılan bütün denemelerde alfabetik sırayla dizilmiş tuşlara basıldığında iki kol birden kâğıda doğru havalanıp içeride sıkışmasına neden olmuştur.

Sholes, bu problemin çözümü için kullanıcının yazım hızını yavaşlatmak üzere harflerin yerlerini alabildiğine karıştırarak en çok kullanılan harfleri elin en zor ulaşabileceği yerlere yerleştirmeyi uygun görür ve Q klavye adını verdiğimiz harf dizilimi ortaya çıkmıştır.

 

Bu cihazın üretim hakkını 1874’te satın alarak seri üretime geçen E. Remington & Sons firması aynı harf dizilimini kullanmaya devam eder ve cihaz bu harf dizilimiyle tanınmıştır.

Q klavye dışında, Türkçe için kullanılan F ve diğer bazı ülkelerde kullanılan A klavye dizilimleri de mevcut olduğunu söyleyebiliriz.

Bu klavyelerdeki amaç; Kullanıldıkları ülkelerin diline göre yaygın kullanılan harfleri elin nispeten kolay ulaştığı merkezi konuma yerleştirmek ve bu sayede yazım hızını artırmaktır.

F klavye mi daha iyi yoksa Q klavye mi?

F klavye Türkçe klavye olarak söylenmesine karşılık Türkiye’de Q klavyenin daha fazla yaygın olduğunu bilmekteyiz. Kamu kuruluşlarında bir süre F klavye kullanılmasına karar verilmiştir. Hangi klavyenin daha iyi olduğuysa bir tercih meselesidir.