ADH Hormonu nedir, eksikliği nasıl giderilir? ADH Hormonu görevi ve özellikleri nelerdir?

Vazopressin olarak da bilinen antidiüretik hormon, yani ADH hormonu, hipotalamus ve arka hipofiz bezinden salgılanan bir hormondur. ADH hormonun görevi vücuttaki suyun tutulmasını sağlamaktır. Vücutta su seviyesi düştüğünde ADH hormonu salgılanmaya başlamaktadır. Bu sayede de böbrekler suyu tutmaktadır. Bu nedenle ADH hormonunun düzgün çalışması, böbrekler üzerinde çok önemli bir etkiye sahiptir. ADH hormonu, homeostaz açısından son derece önemli bir hormondur. ADH hormonu bu sebeplerle, kan basıncında da önemli bir role sahiptir.

ADH HORMONU GÖREVİ VE ÖZELLİKLERİ

ADH hormonu, 9 farklı amino asitin birleşiminden meydana gelen bir oligopeptittir. Bu hormonu meydana getiren amino asitler; sistein, tirozin, glutamin, prolin, bir amino grubu, fenilalanin, arginin, asparagin ve bir karboksil grubudur.

ADH hormonu görevleri vücut sağlığı için oldukça önemlidir. ADH hormonunun başlıca görevi, idrarla vücuttan atılan su kaybını önlemektir. ADH hormonu, böbreklerin vücuttan attığı suyun miktarını kontrol ederek, vücutta tutulan su miktarının düzenlenmesine yardımcı olmakla görevlidir. Kan hacmi azaldığı zaman, ADH hormonu salgılanmaya başlamakta ve bu durum da vücutta su tutulmasına neden olmaktadır. Bu yöntemle kan hacmi arttırılmaktadır. Kan hacmi arttığında, ADH hormonu salınımı durmaktadır. Bu durumda, idrar yoluyla su kaybına ve sonuç olarak kan hacminde bir azalmaya yol açmaktadır.

Ek olarak, ADH hormonunun fazla salgılanması durumunda, iç organlardaki düz kasları daralmaktadır. Bu durumda, o bölgede bulunan kanın vücudun daha önemli kısımlarına gitmesine neden olmaktadır. Heyecan, aşırı sevinç ve korku gibi durumlar hissedildiğinde, ADH hormonu salınımı uyarılmaktadır. Bu gibi duygu durumlar yaşandığında, idrar miktarı azalmakta ve vücutta su tutumu artmaktadır. Korku durumlarında idrara çıkamamanın nedeni de budur. Ancak bir süre sonra vücutta biriken sıvı, ADH hormonu salınımını azaltmaya başlayacaktır. Bu durumda, korkunun hemen ardından ekstra bir idrara çıkmak ihtiyacının görülmesine neden olmaktadır.

ADH HORMONU EKSİKLİĞİ

ADH hormonu seviyesi düştükçe, böbreklerden çıkan su miktarı yükselmektedir. Yani idrar hacmi artmaktadır. Bu nedenle ADH hormonu eksikliği bazı sorunlara yol açabilmektedir. ADH hormonu düşüklüğünün neden olabileceği bazı sorunlar şunlardır:

İdrar miktarında artış,

Kan basıncında düşme,

Dehidrasyon

ADH hormonu eksikliği birçok sebepten ortaya çıkabilmektedir. Hatta basitçe fazla su içmek bile ADH hormonunda düşmeye sebep olabilmektedir. ADH hormonu eksikliğinin yol açabileceği ciddi hastalıklardan bir tanesi şekersiz diyabet olarak da bilinen Diabetes Insipitus'tur. Şekersiz diyabet, şeker hastalığına göre çok daha nadir olan bir hastalıktır. ADH hormonu eksikliği nedeni ile idrar yeterince ''konsantre'' olmadan atıldığı için vücutta özellikle sodyum başta olmak üzere, elektrolit bozuklukları ortaya çıkmaktadır. Aşağıdaki etkenler ADH hormonu düşüklüğüne yol açabilmektedir:

Çok fazla su içme,

ADH salınımını azaltan ilaç tüketimi,

Kaygı bozuklukları,

Kuru ağız sendromu,

Otoimmun kronik hepatit,

Şizofreni,

Şekersiz diyabet,

Hipotalamusun veya hipofiz bezinin hasar görmüş olması

ADH HORMONU EKSİKLİĞİ BELİRTİLERİ

ADH hormonu eksikliği belirtilerinin başında sık ve fazla idrara çıkmak yer almaktadır. Sık idrara çıkmak; günde 8 kereden fazla veya gece 2 kez ve daha çok idrara çıkmaktır. Miktar olarak ise günde 3 litreden fazla idrara çıkma ise fazla idrara çıkma olarak adlandırılmaktadır. İdrar miktarı ve sıklığı çok önemsenmeyen veya günlük hayatta dikkat edilmeyen bir husus olmakla birlikte, ADH hormonunda bir eksikliğin de göstergesi olabilmektedir. Bunun dışında ADH hormonu eksikliği belirtileri arasında şunlar yer almaktadır: ciltte kuruma, ani kilo kaybı, huzursuzluk, bazen ateş ve kusma.

ADH HORMONU EKSİKLİĞİ NASIL GİDERİLİR?

Yukarıda bahsedilen durumlardan düzenli olarak yaşadığınız varsa bir doktora başvurmanızda fayda vardır. ADH hormonunda bir eksiklik çıkması halinde, tedavi gerekmektedir. Peki ADH hormonu eksikliği nasıl giderilir? ADH hormonu eksikliği tedavisinde, ilk aşamasında rahatsızlığı olan kişiye bol sıvı takviyesi alması önerilmektedir. Zira tüketilen tüm sıvı, sık ve fazla idrara çıkma nedeni ile vücuttan hızlı bir şekilde atılmaktadır. Buna ek olarak ADH hormonu eksikliğinde, bazı ilaçlar önerilebilmektedir. Lakin bu ilaçların bir doktor tarafından reçete edilip, yine bir doktor kontrolü altında kullanılması gerekmektedir.

ADH hormonu eksikliği eğer ki hipofizde oluşan bir hasar nedeniyle ortaya çıkmışsa, buna yönelik bir tedavi hedeflenmelidir. ADH hormonu eksikliği gebelikte ortaya çıkmışsa, bu durumda sentetik hormon tedavisi ile ADH hormonu eksikliği giderilebilmektedir.

ADH HORMONU BİTKİSEL TEDAVİSİ

Ne yazık ki ADH hormonu bitkisel tedavisi bulunmamaktadır. ADH hormonu eksikliğinin vücuda alınan sıvı miktarını azaltılmaktan ve reçete edilen ilaçları kullanmaktan başka özel bir tedavisi yoktur.

ADH HORMONU HANGİ BESİNLERDE BULUNUR?

ADH hormonunu dengelemek adına bazı yiyeceklerin tüketilmesi önerilmektedir. ADH hormonu hangi besinlerde bulunur sorusunun cevabı ise ne yazık ki pek olumlu değildir. ADH hormonunu direkt olarak içeren bir besin bulunmamakla birlikte, ADH hormonunun dengeli çalışmasına yardımcı olman birçok yiyecek mevcuttur. ADH hormonu eksikliğine iyi gelen yiyecekler brokoli, avokado ve nardır.