11 Eylül eyleminin beyni: Halid Şeyh Muhammed

Halid Şeyh Muhammed 2003'te yakalanmış ve 2006'dan bu yana Guantanamo Kampı'nda tutuluyor. ABD tarafından yargılanacağı açıklanmış ama aradan geçen uzun süreye rağmen yargı süreci sonuçlanmamıştı.

Halid Şeyh Muhammed'in yargılanması son dönemde koronavirüs salgını ve çeşitli gerekçelerle ertelenmişti.

Önümüzdeki günlerde yargılama sürecinin yeniden başlayacağı ve Halid Şeyh Muhammed'in hakim karşısına çıkacağı açıklandı. Yargılama sürecinin tekrar işlemesinin 11 Eylül eyleminin 20. yıldönümüne denk getiriliyor olması dikkat çekti.

HALİD ŞEYH MUHAMMED KİM? 

1964'te Kuveyt'te Beluci kökenli bir ailede doğan Halid Şeyh Muhammed 1982'de liseden mezun olmasının ardından Sovyet işgaline karşı verilen savaşa katılmak üzere Afganistan'a gitti. İlerleyen yıllarda üniversite eğitimi için ABD'ye geçti ve North Carolina Üniversitesi'nden makine mühendisi olarak mezun oldu.

Ardından Pakistan'a yerleşerek hem Afganistan'a yönelik yardım çalışmalarında bulundu hem de yüksek lisansını tamamladı. 1990'lı yıllarda Filipinler ve Bosna-Hersek'te bulunarak bu ülkelerde Müslümanların Hristiyan güçlere karşı verdiği savaşlara katıldı. Çeçenistan'a yönelik yardımlar organize etti.

1997'de Pakistan'ın Karaçi şehrine yerleşerek iddialara göre Afganistan'da El Kaide'nin çalışmalarına yardım etmeye başladı. Yine iddialara göre 11 Eylül saldırılarının organizesinde önemli derecede yer aldı.

11 Eylül saldırılarını izleyen süreçte Pakistan, Halid Şeyh Muhammed hakkında yakalama kararı çıkarttı. 1 Mart 2003'te Pakistan istihbaratı ISI Halid Şeyh Muhammed'i Karaçi'de yakalayarak ABD'ye teslim etti.

Halid Şeyh Muhammed CIA'in elindeyken pek çok ağır işkenceden geçirildi. Bu işkencelerin ifşa olması büyük tepkiyle karşılandı. Yıllar süren işkenceli sorgularının ardından Eylül 2006'da Guantanamo'ya nakledildiği açıklandı.

Halid Şeyh Muhammed'in yargılanma süreci adalet ilkesine uyulmadığı, sorgulamalarının işkenceyle yapıldığı ve taraflı askeri hakimlerce gerçekleştirildiği için Batılı pek çok hukukçunun tepkisini çekiyor. 2021 itibariyle 39 tutuklunun kaldığı Guantanamo Kamp'ında Halid Şeyh Muhammed  ABD'nin en çok önem verdiği tutukluların başında geliyor.