Prof. Dr. Halil Berktay: 'Atatürk ilkeleri diye bir ders olamaz!'

Prof. Dr. Halil Berktay, İnkılap Tarihi (veya Devrim Tarihi) ve Atatürk İlkeleri dersinin olamayacağını, olmaması gerektiğine vurgu yaptı.

Berktay “Modern Türkiye veya 20. Yüzyıl Cumhuriyet tarihi olur, ama normatif anlamda Atatürk ilkeleri diye bir ders olmaz, olamaz.Nasıl bir zamanlar Sovyetler Birliğinde yapıldığı gibi Marksizm-Leninizmin ilkelerini telkin eden normatif bir ders olamazsa, Atatürkçülüğün ilkelerini telkin eden normatif bir ders de olamaz. Bu başlık ve bu içerikli bir ders bilim dışıdır.İnkılap Tarihi ve Atatürk İlkeleri diye bir ders olmamalı. Tarih dersi olur, amaendoktrinasyon dersi olmaz, ideoloji dersi olmaz. Militanlıkla, partizanlıkla, taraf tutmakla ciddi tarih yazılmaz ve öğrenilmez.” dedi.

Atatürk İlkeleri diye bir ders olamaz

2002-2018 yılları arası AK Parti dönemi, Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi İnkılâp Tarihi ve Atatürkçülük Ders kitabına eklenip İktisat ve İşletme fakültelerinin sınavlarında soruldu. Konuyla ilgili Independent Türkçe’nin sorularını cevaplayan Prof. Dr. Halil Berktay, öncelikli olarak İnkılâp Tarihi (veya Devrim Tarihi) ve Atatürk İlkeleri dersinin olamayacağını, olmaması gerektiğini öne sürerek şöyle konuştu: “Ne olur? Modern Türkiye tarihi olur, 20. Yüzyıl Cumhuriyet Tarihi olur, ama normatif anlamda Atatürk ilkeleri diye bir ders olmaz, olamaz. Tarih dersi olur ama endoktrinasyon dersi olmaz, ideoloji dersi olmaz. Yani günümüzde nasıl bir zamanlar Sovyetler Birliği’nde yapıldığı gibi Marksizm-Leninizm’in ilkelerini telkin eden normatif bir ders olamazsa, Atatürkçülüğün ilkelerini telkin eden normatif bir ders de olamaz. Dersin kendisi, bu başlıkla ve bu içerikle bilim dışıdır.”

Militanlıkla tarih yazılmaz

Berktay sözlerinin devamında çok yakın tarihte, güncellik denecek kadar yakın zamanda yaşanan ve halen de devam eden süreçlerin, belki sadece doktora seviyesindeki özgür tartışma seminerleri dışında, lise ve üniversite lisans düzeyindeki “bilgi transferi” derslerinin ve didaktik, tek-doğrucu ders kitaplarının konusu olmaması gerektiği yolundaki itirazlara katıldığını belirterek şöyle dedi: “Militanlıkla, partizanlıkla, taraf tutmakla ciddi tarih yazılmaz ve öğrenilmez. Düzgün bir tarihçilik ve tarih öğretimi, tarihi olaylarla aranıza bir mesafe koyabilmenizi ve soğukkanlı bakmanızı gerektirir. Bu da genel ortam ve atmosferden bağımsız değildir. Mesele sırf mevcut iktidarın yazması veya yazdırmasından da geniş ve derin bir meseledir. Söz konusu tarihî olaylar hakkında toplumda az çok ortak bir anlayışın; yüzde 100 bir görüş birliği olmasa bile hiç olmazsa şu veya bu döneme nasıl yaklaşılması gerektiği konusunda bir sükûnetin oluşması gerekir. Bu, sadece Türkiye için değil, bütün ülkeler için geçerlidir.”

Toplum son derece kutuplaştı

Bugünkü Türkiye’nin inanılmaz derecede kutuplaşmış bir toplum olduğunu söyleyen Berktay, şöyle devam etti: “Yurtdışında yaşayan değerli bir bilim insanımızın, yakın zamandaki bir röportajında dediği gibi, ‘biraz sersemlemiş, akli melekelerini yitirmiş bir toplumu’ andırıyoruz. Bu koşullarda, bu kadar yakın tarihin, halen içinde yaşadığımız bir iktidar döneminin ders kitaplarına girmesini, sınavlarda soru olarak sorulmasını abes buluyorum. Genç insanları bu tür politik tercih beyanlarına zorlamamak, maruz bırakmamak gerekir.”

Berktay, sözlerini şöyle tamamladı: “Kanımca, Türkiye’nin güncel tarihini konu alan derslerde ve ders kitaplarında, tekrar edeyim, özgür ve tartışmalı doktora seminerleri bir yana, daha alt seviyelerde, şimdilik en fazla 20.yüzyılın sonuna kadar gelinebilir.” (Yeni Asya)