Dalga dalga yayıldı, gece yarısı… Kraliyette deprem!

Suudi Arabistan'da dört yıl önce Muhammed bin Selman'ın Veliaht Prens ilan edilmesiyle başlayan tutuklama dalgasına gece yarısı yenileri eklendi.

BBC, kovulan bir grup Suudi yetkili arasında iki Kraliyet ailesi mensubunun da olduğunu bildiriyor. Suudi Arabistan Savunma Bakanlığı, kovulan altı isim için yolsuzluk soruşturması başlatıldığını duyurdu.

Kral Selman bin Abdulaziz imzasıyla yayınlanan kraliyet kararnamesiyle, Yemen'de savaşan general Prens Fehd bin Turki bin Abdulaziz Al Suud ile oğlu Cevf bölgesi Emir Vekili Prens Abdulaziz bin Fehd bin Turki bin Abdulaziz Al Suud görevlerinden alındı.

Elbette, tüm gözaltılar ve görevden almaların arkasındaki isim, Veliaht Prens Muhammed bin Selman. 21 Ağustos tarihinde de yine altı yetkili koltuğunu kaybetmişti.

Amerikan Wall Street Journal gazetesi, 2020'nin başlarında üç üst düzey Kraliyet mensubunun gözaltına alındığını, bunlar arasında Prens Ahmed bin Abdulaziz ve eski Veliaht Prens Muhammed bin Nayef'in bulunduğunu bildirmişti.

Suudi Arabistan'ı alt üst eden gözaltı dalgalarında hapse atılanların serbest kalmak için ödedikleri para ise, resmi açıklamaya göre 106 milyar dolar.

Peki dünyanın gözünün sık sık Suudi Arabistan'a çevrilmesine yol açan gözaltıların şifresi ne? Suudi Arabistan'ı kuran ve 1953 yılına kadar yaşayan Kral Abdulaziz'in 60'tan fazla çocuğu vardı, bunlardan 35 ise erkekti. Kral öldüğünde oğullarından 21'i hayattaydı. Hayatta olan erkek evlatlardan yedisi aynı anneden doğmuştu: Sudayri Yedilisi.

Kral'ın en sevdiği karısı Hassa binti Ahmed el Sudayri'nin oğulları Fahd, Sultan, Abdurrahman, Türki, Nayif, Selman ve Ahmed'den ilk tahta çıkan, 1982'de Fahd oldu. Sudayri Yedilisi'nin mutlak hakimiyeti, 2005'te Fahd'ın ölüp yerine baba bir anne ayrı kardeşi Abdullah'ın geçmesiyle sarsıldı.

İki veliaht prensin peş peşe ölmesi üzerine Selman bu unvanı aldı ve Kral Abdullah'ın 2015'te hayata gözlerini kapamasıyla Sudayri Yedilisi bir kez daha iktidarı ele geçirdi. Kral Selman'ın en kritik hamlesi ise, bir önceki dönemin en güçlü ismi Halid bin Abdulaziz el Tuvayciri'yi görevden alıp yerine oğlu Muhammed bin Selman'ı Veliaht Prens olarak ataması oldu.

Dünyada kısaca MBS olarak tanınan Veliaht Prens Muhammed bin Selman, göreve geldikten kısa süre onlarca prens, bakan ve iş adamını gözaltına alıp beş yıldızlı Ritz Carlton oteline hapsetti. Yolsuzlukla suçlanan bu isimler arasında Türkiye'nin Bodrum tatilleriyle yakından tanıdığı dünyanın en zengin isimlerinden biri olan Prens El Velid bin Talal da vardı.

Aylar süren gözaltının ardından 'yolsuzluk' soruşturması 100 milyar dolardan fazla paraya ve mal varlığına el konularak kapatıldı. Suudi Kraliyet ailesinde büyük bir şok etkisi yaratan operasyonun ikincisi ise, geçen hafta gerçekleşti.

Aralarında Kral Selman bin Abdülaziz'in kardeşi Ahmed bin Abdülaziz'in ve eski Veliaht Prens Muhammed bin Nayif'in de bulunduğu kraliyet ailesinin önde gelen isimleri, MBS'nin emriyle 'darbe girişimi' iddiasıyla tutuklandı. Amerikan Wall Street Journal gazetesi her iki ismin idam ya da müebbet hapis cezasına çarptırılabileceğini bildiriyor.

New York Times gazetesinin konuyla ilgili haberinde ise tutuklanan kraliyet ailesi mensupları arasında Prens Navaf bin Nayif'in de olduğu yazıldı. Operasyonun yankıları sürerken bu kez Suudi Kralı Selman'ın öldüğü haberleri yayıldı. Suudi haber ajansı, saatler sonra Kral'ın kabul fotoğrafların yayınlayamak zorunda kaldı.

Middle East Eye sitesindeki bir haberde ise, MBS'nin en büyük rakibi amcası Prens Ahmed bin Abdulaziz'i tutuklatmasının ve kraliyet ailesi üyelerine karşı tasfiye hareketi başlatmasının sebebini, G20 Zirvesi'nden önce taht yolunu temizlemek istemesine bağladı. Habere göre, Veliaht Prens Muhammed bin Selman, babası Kral Selman bin Abdulaziz’in ölümünü beklemeyecek ve kasımdaki zirveyi tahta çıkma sahnesi olarak kullanacak.

MBS'nin babasını tahttan çekilmeye zorlayacağını belirten Middile East Eye, Veliaht Prens'in amcası Prens Ahmed'i kendisine destek vermediği için tutuklattığını ileri sürüyor. Siteye konuşan bazı kaynaklar, Prens Ahmed'in MBS'nin tahta çıkmasına karşı olduğunu da söylüyor.

Middle East Eye'de gözaltının nasıl gerçekleştiğine dair çarpıcı bir detay da yer aldı. Habere göre, Kral Selman'ın cuma sabahı kendisini görmek istediğine dair bir haber alan Prens Ahmed, Saray'a buluşmaya gittiğinde ise pusuya düşürülüp tutuklandı.

Peki, MBS'nin ayağını kaydırdığı Prens Ahmed kim? Al Jazeera English, Prens Ahmed'in iktidardaki El Suud ailesinin en üst düzey üyelerinden biri olduğunu bildiriyor. Halihazırdaki Kral Selman'ın erkek kardeşi olan Prens Ahmed, Suudi Arabistan tarihine damga vuran Sudayri Yedilisi'nin ağabeyiyle birlikte son temsilcisiydi.

1940'larda doğan ve ABD'deki Redlands Üniversitesi'ni 1968'de bitiren Prens Ahmed, on yıllarca İçişleri Bakan yardımcısı olarak görev yaptıktan sonra 2012 yılında İçişleri Bakanı oldu. Ancak bakanlık koltuğundan beş ay sonra kalkmak zorunda kaldı, yerine kendisiyle birlikte tutuklanan Muhammed bin Nayif geçti.

Yıllarca kutsal kentler Mekke ve Medine'nin yönetiminden sorumlu olan Prens Ahmed, 2017'deki gözaltı dalgasından önce Suudi Arabistan'dan ayrılmıştı. Ekim 2018'de Londra'dan Suudi Arabistan'a geri döndü.

Londra'da yaşarken Prens Ahmed'in MBS tarafından şimşekleri üzerine çeken bir çıkışı oldu. Prens Ahmed, Suudi Arabistan'ın diğer müttefikleriyle Yemen'deki iç savaşa dahil olmasına karşı çıktı. Eylül 2018'de ortaya çıkan iki dakikalık bir video, Prens Ahmed'in Yemen'deki savaşa karşı çıkan protestocularla arasında geçen konuşmayı gösteriyordu.

Söz konusu videoda, Prens Ahmed Yemen'deki savaş hamlesinden tüm Kraliyet ailesinin sorumlu olamayacağını söylüyordu. Göstericilerden birinin savaşın sorumlusunun kim olduğunu sorması üzerine ise, "Kral ve Veliaht Prens, bir de diğer yöneticiler" yanıtını veriyordu. Görüntünün yayılması üzerine resmi bir açıklama yapmak zorunda kalan Prens Ahmed, sözlerinin bağlamından koparıldığını belirtti.

Özellikle gazeteci Cemal Kaşıkçı'nın Suudi Arabistan'ın İstanbul Başkonsolosluğu'nda vahşice öldürülmesinin ardından dünya çapında tepki gören Veliaht Prens Muhammed bin Selman, şimdilerde ABD'deki seçim sonuçlarından da endişe duyuyor. Müttefiki Trump'ın yenilip Demokrat Parti'nin iktidara gelmesi, MBS'nin en büyük korkusu.

Krallıkla yönetilen Suudi Arabistan'da resmen tahtta oturmamasına rağmen iktidar bir süredir Veliaht Prens Muhammed bin Selman'ın elinde bulunuyor. Daha önce de kraliyet ailesi üyelerinin yanı sıra tanınmış iş insanlarını ve aktivistleri tutuklatan bin Selman'ın, son tutuklamalarla iktidarını daha da güçlendirdiği belirtiliyor.

ABD merkezli düşünce kuruluşu Rand Corporation'dan Becca Wasser, bin Selman'ın şu ana dek kendi iktidarı ve rejimi için tehlike arz edebilecek pek çok kişiyi ya cezaevine gönderdiğini ya da öldürttüğünü dile getirdi. Wasser, son tutuklamaları Kraliyet ailesi dahil herkese MBS'nin yoluna çıkmamaları yönünde yeni bir mesaj olarak görüyor.