MİT Başkanı Kalın, Mısır'da Gazze müzakerelerine katılacak

Milli İstihbarat Teşkilatı Başkanı İbrahim Kalın, ABD Başkanı Donald Trump'ın açıkladığı Gazze Planı'nın Mısır'ın Şarm eş-Şeyh kentinde yürütülen ateşkes müzakerelerine katılacak. 

Güvenlik kaynaklarından alınan bilgiye göre, Kalın yarın katılacağı müzakere öncesinde ABD, Mısır, Katar ve Hamas yetkilileri ile ikili görüşmeler gerçekleştirdi. 

Kalın'ın, yarın katılacağı görüşmelerde öncelikli konular arasında; Gazze’de ateşkesin sağlanması, rehine/esir takası yapılması ve insani yardımların ulaştırılması yer alıyor.

Geçen hafta Doha’da yapılan görüşmelerin ardından dolaylı müzakere süreci Mısır’a başlamıştı. Türkiye de Hamas ve İsrail heyetleri arasındaki müzakerelerde yer alıyor.

ABD BAŞKANI TRUMP: ANLAŞMAYA ÇOK YAKINIZ

ABD Başkanı Trump, Kanada Başbakanı Mark Carney'yi Oval Ofis'te ağırlarken basın mensuplarının Orta Doğu gündemine ilişkin sorularını yanıtladı. Trump, Gazze'de ateşkes sürecine ilişkin görüşmeler için Mısır'a bir heyetin gittiğini ve yeni bir heyetin de henüz yola çıktığını ifade ederek, müzakere sürecinin devam ettiğine dikkati çekti.

"Gazze ile ilgili çok ciddi müzakereler yapıyoruz. Orta Doğu'da barışın sağlanabileceğini düşünüyorum" diyen ABD Başkanı, hem bölgedeki ülkelerin hem de uluslararası kamuoyunun bu anlaşmanın yapılmasına destek verdiğini ifade etti.

Trump, "Arap ortaklarınıza, esirler serbest bırakıldıktan sonra İsrail'in saldırılarına yeniden başlamayacağına dair ne tür garantiler veriyorsunuz?" şeklindeki bir soruya ise "En önemli garanti şu ki bu anlaşma gerçekleşirse, eğer gerçekleşirse diyorum çünkü halen müzakereler devam ediyor, o zaman elimizden gelen her şeyi yapacağız. Çok güçlü bir konumdayız. Herkesin anlaşmaya uymasını sağlamak için elimizden geleni yapacağız" şeklinde yanıt verdi.

Trump, İsrail ile Filistin arasındaki mücadelenin çok uzun zamandır sürdüğünü ve söz konusu anlaşmanın yapılması halinde bu "savaşa" bir son vermeye çok yakın olduklarını savunarak, "Milyonlarca insanın öldürüldüğü onca yılın ardından Orta Doğu'ya barış getirecek bir anlaşma imzalamaya çok yaklaştık. Orta Doğu'ya barış getirme şansımız var" değerlendirmesini yaptı.

Trump dün yaptığı paylaşımda ise Gazze'de anlaşma için önemli aşama kaydedildiğini belirterek, "Hamas çok önemli konularda anlaşmaya varıyor" ifadelerini kullanmıştı. 

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'la görüştüğünü belirten Trump, "Harika biri. Bu anlaşmanın yapılması için çok yoğun çaba gösteriyor. Çok güçlü bir lider ve bu anlaşmanın tamamlanması için çok ama çok bastırıyor" demişti. Trump, Hamas'ın Cumhurbaşkanı Erdoğan'a büyük saygı duyduğunu da kaydetmişti. 

HAMAS "GERÇEK TEMİNATLAR" İSTİYOR

Hamas ve İsrail arasında Gazze Şeridi’nde kalıcı barış sağlanmasını öngören Gazze Planı’na dair dolaylı müzakerelerin ikinci günü sona erdi. Müzakerelerde Hamas heyetinin başkanlığını yapan Hayye, Kahire el-İhbariyye televizyon kanalına açıklamalarda bulundu.

Hayye, "saldırıların sonlandırılması, İsrail'in Gazze Şeridi'nden çekilmesi ve Trump'ın planına göre hakkında konuşulan Filistinli esirlerin karşılığında İsrailli canlı ve cansız tüm esirlerin serbest bırakılması için sorumluluk sahibi ve olumlu bir tutumla hazır olduklarını" vurguladı.

Buna rağmen İsrail'in Hamas'ın Trump'ın planı konusunda mutabık kaldıklarını duyurdukları zamandan bu yana Gazze Şeridi'nin kuzeyi başta olmak üzere öldürmeye, yardımları engellemeye devam ettiğini ifade eden Hayye, Tel Aviv'in daha önce yapılan ilk anlaşmayı (Kasım 2023) bozduğunu ve tamamlamadığını; bu yıl ise müzakere yapılırken yeniden saldırılara başvurduğunu aktardı.

Hayye, "İsrail'in tarih boyunca verdiği sözlere bağlı kalmadığını" belirterek, "işgali tecrübe ettiklerini ve ona bir an bile itimat etmediklerini" vurguladı. Hamas heyeti başkanı Hayye, uluslararası toplumdan, ABD Başkanı Donald Trump'tan ve müzakerelere destek veren ülkelerden "gerçek teminatlar" talep etti.

TRUMP'IN ÖZEL TEMSİLCİSİ WITKOFF DA KAHİRE YOLUNDA

Mısır Dışişleri Bakanı Bedr Abdulati, ABD Başkanı Donald Trump'ın Orta Doğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff'un Kahire'yi ziyaret edeceğini belirtti. 

Abdulati, Şerm el-Şeyh'teki görüşmelerde "esir takası, insani yardımların Gazze'ye tam ve engelsiz bir şekilde ulaştırılması ve İsrail güçlerinin Gazze Şeridi'nden çekilme hazırlıkları kapsamında yeniden konuşlandırılmasına ilişkin haritalar üzerinde anlaşma sağlanması için uygun koşullar oluşturulmaya çalışıldığını" söyledi.

Abdulati, Arap dünyası ve İslam aleminin de Trump'ın planının başarılı olmasını arzuladığını belirterek "gelecek hafta sonu Filistin halkının istikrarı ve güvenliğini sağlayacak uluslararası güçlerin konuşlanması için çalışmak ve Trump planının onaylanması için BM'de yapılacakların tamamlanması için Avrupa'da bir toplantı koordine edeceğiz." diye konuştu.

KATAR BAŞBAKANI DA GİDİYOR

Katar Başbakanı ve Dışişleri Bakanı Şeyh Muhammed bin Abdurrahman Al Sani’nin Gazze’de kalıcı ateşkesin sağlanmasına yönelik devam eden müzakerelere katılmak üzere yarın sabah Mısır’a gideceği bildirildi.

Katar Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Macid el-Ensari, X hesabından yaptığı açıklamada, müzakerelerin Gazze’de kalıcı ateşkesin sağlanması amacıyla bölgesel ve uluslararası çabaların yoğunlaştığı bir dönemde gerçekleşeceğini belirtti. Ensari, Al Sani’nin toplantılara katılımının arabulucuların Gazze Şeridi’ndeki yıkıcı saldırıları sona erdirecek bir anlaşmaya ulaşma yönündeki kararlılığını bir kez daha ortaya koyduğunu ifade etti.

PLAN 29 EYLÜL'DE AÇIKLANMIŞTI

Beyaz Saray, ABD Başkanı Donald Trump, 29 Eylül'de İsrailli esirlerin serbest bırakılması ve Gazze'de ateşkesi öngören 20 maddelik bir planını açıklamıştı.

Tel Aviv yönetiminin ardından Hamas da 3 Ekim'de Trump'ın Gazze planındaki esir takasını kabul ettiğini ancak diğer bazı maddelerin müzakere edilmesi gerektiğini belirtmişti.

Hamas ve İsrail heyetleri, esir takasını görüşmek üzere Şarm eş-Şeyh'te dolaylı müzakerelere başlamıştı. Beyaz Sarnay dün, teknik görüşmelerin sürdüğünü belirterek "Yönetim, konuyu mümkün olduğunca hızlı bir şekilde ilerletmek için çok sıkı çalışıyor. Gazze planı konusunda çok hızlı hareket etmek istiyoruz" ifadeleri kullanıldı.

İLK GÜNDEM ÇEKİLME VE ESİRLERİN DURUMU

Mısır’daki görüşmelerde öncelikle İsrail Savunma Kuvvetleri’nin (IDF) çekileceği bölgeler ile esirlerin durumu ele alınıyor. Görüşmeler, ABD Temsilcisi Steve Witkoff ve ABD Başkanlık Danışmanı Jared Kushner’in de katılımıyla gerçekleşiyor. İsrail heyetinde Stratejik İşler Bakanı Ron Dermer, Şin Bet güvenlik servisi başkanı ve üst düzey yetkililer yer alıyor.

Hamas heyetine ise İsrail’in Doha saldırısında hedef aldığı Halil el-Hayye başkanlık ediyor.

Gazze müzakerelerinde kritik 48 saat - 1Trump'ın planına göre İsrail ordusunun geri çekilmesi 3 aşamada gerçekleşecek.