Ayasofya'nın kalbinde tarihe hançer!

İstanbul'un binlerce yıllık tarihine hançer gibi saplanan bir turistik işletme tepkilere neden oluyor. Ayasofya-i Kebir Cami-i Şerifi yanında bulunan dünyaca ünlü 5 yıldızlı bir otel markası altında faaliyet gösteren işletme, turizme kazandırılması gereken bin 500 yıllık tarihi sarnıcı SPA (masaj) merkezine çevirdi.

Tarihi sarnıcı SPA merkezine çeviren işletme kendi tanıtımında sarnıcın bin 500 yıllık olduğunu ve dünyada başka hiçbir yerde bu şekilde bir SPA merkezinin olmadığını da dile getiriyor. Merkezin resmi internet adresinde "Hakkımızda" bölümünde yer alan bilgilerde aynen şu ifadeler geçiyor:

"Büyülü bir atmosferde eşsiz bir spa keyfi yaşamak istiyorsanız bizi tercih edin. Sultanahmet'in kalbindeki Hagia Sofia (Ayasofya) mansions İstanbul, bin 500 yıllık tarihi sarnıcın içinde modern bir SPA merkezine ev sahipliği yapıyor. Kişiye özel hizmet veren ve eşi benzeri olmayan bir merkez. Burada üst düzey pek çok hizmet sunuluyor. Masaj terapileri, ruh, beden ve akıl uyumuna odaklanıyor. Egzotik Orta Asya masajlarını profesyonel ekipler uyguluyor. 13 farklı masaj ve bakım paketi sunan Spa'da uzak doğu, İsveç, aromaterapi, mum, sultan, sıcak taş masajı ve sihr-i sarnıç çift terapi paketleri sıklıkla tercih edilen bakımlar arasında yer alıyor."

5 YILDIZLI OTEL MARKASI ALTINDA HİZMET VERİYOR

Ayasofya'nın hemen bitişiğinde yer alan bin 500 yıllık tarihi sarnıcın 5 yıldızlı bir otel çatısı altında masaj salonu olarak işletilmesi duyanları şaşkınlığa çevirirken Kültür ve Turizm Bakanlığı, Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü söz tarihi sarnıcın masaj salonuna çevrilmesi sonrası harekete geçerek işlem başlattı.

RÖLÖVE VE RESTORASYON ONAYI ALIP KAÇAK EKLENTİLER YAPILDI

Bu kapsamda yapılan denetimlerde, sarnıcın vakıf, kamu ve özel mülkiyete ait olduğu belirlendi. Kentsel Arkeolojik Sit Alanında ve Sultanahmet Meydanı ve Barbaros Evleri Turizm Merkezi Geçiş Dönemi Koruma Esasları ve Kullanma Şartları kapsamında kaldığı tespit edildi.

Sarnıcın 1'inci grup tescilli sarnıç olduğu ve içinde bulunan mahsenin de tescilli olduğu görüldü. Tescilli sarnıç için 13 Şubat 1991 tarihli kurul karar ile rölövesi ve restorasyon projesine uygunluk verilen sarnıç için masaj ve jakuzi salonuna çevrilmesiyle kaçak eklentiler yapıldığı anlaşıldı.

SUÇ DUYURUSUNDA BULUNULDU

Bu kapsamda ilk önce 15 Kasım 2022 tarihli kurul kararı ile sarnıç ve mahsendeki aykırılıkların 6 ay içerisinde ilgili idare denetiminde kaldırılmasına yetki verildi. Ancak buna rağmen işletme herhangi bir işlem gerçekleştirmedi. 26 Aralık 2023 tarihli kurul kararı ile suç duyurusunda bulunulmasına, aykırılıkların giderilerek rölöve, restitüsyon ve restorasyon projelerinin iletilmesi karar verildi.

Vakıflar Bölge Müdürlüğü ise yaptığı araştırmada sarnıcın sadece 10'da 1'inin vakıflar Genel Müdürlüğü'ne ait olması nedeniyle aykırılıkların kaldırılması veya proje hazırlanamayacağı bilgisini iletti.

Sarnıcın 1'inci grup tescilli sarnıç olduğu ve içinde bulunan mahsenin de tescilli olduğu görüldü. Tescilli sarnıç için 13 Şubat 1991 tarihli kurul karar ile rölövesi ve restorasyon projesine uygunluk verilen sarnıç için masaj ve jakuzi salonuna çevrilmesiyle kaçak eklentiler yapıldığı anlaşıldı.

SUÇ DUYURUSUNDA BULUNULDU

Bu kapsamda ilk önce 15 Kasım 2022 tarihli kurul kararı ile sarnıç ve mahsendeki aykırılıkların 6 ay içerisinde ilgili idare denetiminde kaldırılmasına yetki verildi. Ancak buna rağmen işletme herhangi bir işlem gerçekleştirmedi. 26 Aralık 2023 tarihli kurul kararı ile suç duyurusunda bulunulmasına, aykırılıkların giderilerek rölöve, restitüsyon ve restorasyon projelerinin iletilmesi karar verildi.

Vakıflar Bölge Müdürlüğü ise yaptığı araştırmada sarnıcın sadece 10'da 1'inin vakıflar Genel Müdürlüğü'ne ait olması nedeniyle aykırılıkların kaldırılması veya proje hazırlanamayacağı bilgisini iletti.

İstanbul’da yer alan sarnıç yapısına ilişkin, Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü basın açıklaması yaptı;

''Kamuoyuna yansıyan “1500 Yıllık Sarnıcı Masaj Salonuna Çevirdiler” başlıklı habere konu olan İstanbul'daki taşınmaz kültür varlığına ilişkin Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından 2022 yılında kaldırma kararı verilmiş, 2023 yılında da suç duyurusunda bulunulmuştur. İstanbul İli, Fatih İlçesi, Cankurtaran Mahallesi'nde yer alan sarnıç, kentsel arkeolojik sitte kalmakta olup I. grup korunması gerekli taşınmaz kültür varlığıdır.
Söz konusu sarnıcı, bir otel işletmesi tarafından havuz olarak kullanıldığına ilişkin şikayetler üzerine ilgili Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğünce gerekli iş ve işlemler ivedilikle başlatılmış ve 15.11.2022 tarihli Kurul kararı ile sarnıç ve mahzendeki aykırılıkların 6 ay içerisinde ilgili idare denetiminde kaldırılmasına karar verilmiştir.

Bahse konu izinsiz uygulamaların kaldırılmaması üzerine alınan 26.12.2023 tarihli Kurul kararı ile suç duyurusunda bulunulmuş ve aykırılıkların giderilerek rölöve, restitüsyon ve restorasyon projelerinin iletilmesine karar verilmiştir.
Akabinde ilgililerince tescilli taşınmaza ilişkin vergi muafiyeti talebi iletilmiş ve 27.11.2024 tarihli Kurul kararı ile söz konusu talep taşınmazdaki aykırılıklar giderilmediği için uygun görülmemiştir.

İlgili Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğünün muhtelif yazıları ile alınan kurul kararlarının takibi yapılmış ve en son 19.12.2024 tarihli Müdürlük yazısı ile ilgili Kurumlara kurul kararı gereklerinin ivedilikle yerine getirilmesi ve izinsiz uygulamaların kaldırılması istenilmiştir.
Fatih Belediyesinin 31.12.2024 tarihli yazısı ile kurul kararının yerine getirilebilmesi için aykırılıkların neler olduğunun açıkça belirtilmesi ve onaylı projelerin iletilmesi istenilmiştir.

İlgili Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğünün 28.01.2025 tarihli yazısı ile taşınmazdaki aykırılıklar ayrıntılı şekilde ifade edilerek onaylı projeleriyle birlikte izinsiz uygulamaların ivedilikle kaldırılması için ilgili Belediyesine iletilmiştir. Kamuoyuna saygı ile duyurulur.''