Çernobil'i ziyaret etmek ne kadar güvenli?

American Cancer Society kurumunun bilgilerine göre ABD'de yaşayan bir vatandaşın yılda ortalama olarak 3 milisievert doz radyasyona maruz kaldığı belirtiliyor ve bu dozun güvenli kabul edilebilecek limitler içerisinde olduğu söyleniyor. 

Tıbbi görüntüleme yöntemleri ise 1 mSv biriminden 20 mSv birimine kadar radyasyon yayabiliyor. 50 mSv ile 200 mSv arasındaki radyasyon dozları organizmalarda çeşitli kromozomal hasarlara sebep olabiliyor. Ciddi radyasyon hasarı ise 2.000 mSv'nin üzerinde başlıyor ve 10.000 mSv ve üzerindeki radyasyon düzeylerine birkaç gün maruz kalmak ölüme yol açıyor.

Çernobil faciasından sonra bölgedeki yüzlerce işçinin ve tasfiye çalışanın yaklaşık 8.000 ila 16.000 mSv radyasyona maruz kaldığı düşünülüyor ki bu miktar da 80.000 ila 160.000 adet göğüs X-ray görüntülemesine denk geliyor. Bu derecede radyasyon maruziyeti zamanında 134 işçinin radyasyona bağlı ciddi sağlık problemleri yaşamasına ve 28 işçinin de ölmesine sebep olmuştu.

Çernobil reaktörü patladığı zaman ölümcül düzeyde radyasyon açığa çıkıp etrafa saçılmıştı ancak hava koşullarından ve değişen rüzgarlardan dolayı radyoaktif serpinti çevreye eşit oranlarda dağılmadı. Öyle ki Çernobil'e yakın köylerde dahi radyasyon eşit dağılmadı hatta radyasyon miktar sokaklar arasında bile değişiklik gösterebiliyor.

Çernobil reaktörünün yıkıntıları hala radyoaktif ve bu yıkıntıların yaklaşık 20.000 yıl boyunca daha radyoaktif durumda olacağı düşünülmekte. Fakat Çernobil'de halka açık olan bölgelerin reaktöre yakın olmalarına rağmen facia başlangıcında daha düşük radyasyon dozlarına maruz kaldığı düşünülüyor. 

Bütün bunlarla beraber radyasyon güvenliği konusundaki endişeler devam ediyor ve turistlerin tur zamanında kendi başlarına dolaşmalarına izin verilmiyor ve turistler yalnızca belirli bölgeleri ziyaret edebiliyor.

Çernobil'e yapılan günübirlik turistik ziyaretlerde turistler, dozimetri kontrolü veya radyasyon ölçümü için resmi bir kontrol noktasından geçiyor ve tur gene aynı noktadan sona eriyor. Ayrıca turun orta noktasında da ek bir radyasyon kontrol noktası bulunuyor ve turistler burada da kontrol ediliyor.

Ayrıca ziyaretçiler yapılara ve bitkilere kesinlikle dokunamıyor. Bölgeden herhangi bir eşya çıkaramıyor. Tripodla çekim gibi yere eşya koymak mümkün değil ve yerlere oturulamıyor.

2018 yılında yaklaşık 60.000 turistin Çernobil'i ziyaret ettiği bildiriliyor. Çernobil bölgesi, Ukrayna'nın en gözde turistik bölgelerinden biri olma özelliğini devam ettiriyor.

Ukraynalı turizmciler, Çernobil'e yapılan rezervasyonların Mayıs ayında yaklaşık yüzde 30 civarında arttığını belirtiyor ve HBO ''Çernobil (Chernobyl)'' dizisinden dolayı popülaritesi iyice artan bölgede turist sayısının yaz aylarında daha da yükseleceğini düşünüyor.