86 yıl sonra esaret bitti tüm Ayasofyalar cami oldu! İşte Türkiye'deki Ayasofyalar...
İstanbul'da bulunan Ayasofya, Danıştay kararıyla 86 yıllık esaretin ardından müzeden camiye çevrilirken, Türkiye genelinde bulunan diğer 8 Ayasofya ile aynı statüye kavuşmuş oldu. Türkiye'de toplam 9 tane Ayasofya bulunurken, bunların 2'si İstanbul'da; diğerleri ise, Edirne, Kırklareli, İznik, Bitlis, Gümüşhane, Zonguldak ve Trabzon'da bulunuyor. İşte Türkiye'deki Ayasofyalar...
Küçük Ayasofya (İstanbul): Küçük Ayasofya Mahallesi’nde, demiryolunun kenarında bulunuyor. İmparator Justinianos tarafından 536’da inşa ettirilen yapı, 15. yüzyılda II. Bayezid döneminde camiye dönüştürüldü.
Edirne Ayasofyası: Enez’in Osmanlılar’ca alınmasının ardından buradaki Ayasofya Kilisesi, Fatih Sultan Mehmet tarafından camiye çevrildi. 1962’ye kadar cami olarak kullanılan yapının çatısı ve bazı duvarları 1965 depreminde çöktü. Cami olarak kullanıma devam edecek mabedin onarım çalışmalarında sona gelindi.
Gazi Süleyman Paşa Cami (Kırklareli): Kırklareli’nin Vize ilçesindeki Küçük Ayasofya ya da Gazi Süleyman Paşa Cami olarak bilinen yapı. İlk kez 19. yüzyıla ait belgelerde Ayasofya Cami olarak anılan yapının Doğu Roma dönemindeki adı ise tam olarak bilinmiyor.
Gazi Süleyman Paşa Cami (Kırklareli): Kırklareli’nin Vize ilçesindeki Küçük Ayasofya ya da Gazi Süleyman Paşa Cami olarak bilinen yapı. İlk kez 19. yüzyıla ait belgelerde Ayasofya Cami olarak anılan yapının Doğu Roma dönemindeki adı ise tam olarak bilinmiyor.
Kabaköy Ayasofyası (Gümüşhane): Gümüşhane’de Kabaköy bölgesinin Doğu Roma döneminde önemli bir yerleşim olduğu, oradaki Ayasofya’nın 10. yüzyılda inşa edildiği ve episkoposluk merkezi olarak kullanıldığı biliniyor. Yapı 1869’da camiye dönüştürüldü.
Orta Cami (Zonguldak): Ereğli’de 5. yüzyılda inşa edilmiş Ayasofya’nın, bölgenin fethi sonrası Osmanlı padişahı Orhan Gazi tarafından camiye çevrildiği sanılıyor. Mabed, günümüzde Orta Cami adıyla hizmet veriyor.
İznik Ayasofyası: İznik’in en önemli tarihi yapısı Ayasofya, MS 325 tarihindeki ünlü İznik Konsili toplantısına ev sahipliği yapmasıyla dünyaca ünlü bir yapı. İnşa tarihi net olmasa da 8. yüzyılda onarıldığı, 1065 depreminde yıkılınca zemini yükseltilerek yeniden ayağa kaldırıldığı biliniyor. 1331’de İznik’i fetheden Orhan Gazi tarafından camiye çevrildi. 1960’ta müzeye dönüştürülen yapı, 6 Kasım 2011’de tekrar cami olarak kullanılmaya başlandı.
